به گزارش خبرنگار بشری، جنگلهای حرا یکی از داشتههای طبیعی هرمزگان است که سالهای طولانی است بهعنوان کهنسالترین موجودات زنده استان سرمایهای عظیم به شمار میروند و گونههای مختلف گیاهی، جانوری و پرندگان در آن زیست میکنند.
جنگلهای حرا در کنترل فرسایش خاک و محافظت از ساحل در برابر امواج تاثیرگذار است، آبزیان مختلفی هم در این ناحیه زندگی میکنند؛ حرا از کمیابترین جنگلهای دنیا است و بنابراین حفظ آن اهمیت اساسی دارد؛ اما این جنگلها به دلایل مختلف در معرض آسیب و تخریب قرار دارند.
اگر تصاویر چند سال گذشته جنگلهای حرا بویژه در خورهای تیاب میناب و آذینی سیریک را با آنچه در حال حاضر میبینیم مقایسه کنیم، تغییرات قابل مشاهده و البته نگران کننده است.
این نگرانی زمانی بیشتر میشود که روند خشک شدن درختان افزایشی است و کم کم از سرشاخهها فراتر رفته و بخشهای دیگر را هم درگیر میکندو
منابع طبیعی، برخی صنایع و گروههای مردم نهاد و فعالین محیط زیست با آگاهی از حساسیت و اهمیت موضوع، نهال کاری در حد گسترده را آغاز کردهاند اما کاشت این نهالها کافی نیست، همچنین ممکن است به خاطر عواملی مانند آب شیرین کنها، سایتهای پرورش میگو و آلودگیهای سوختی در معرض آسیب باشد.
آلودگی با گازوئیل بیشترین آسیب برای جنگلهای حرا
یکی از فعالین محیط زیست استان در این باره گفت: آلودگی با گازوئیل بیشترین علت آسیب به جنگلهای حرا است و قاچاق سوخت هم در این میان نقش قابل توجهی دارد.
وی با بیان اینکه سالهای بسیار زیادی طول کشیده تا جنگلهای حرا شکل بگیرد، عنوان کرد: حرا جایی برای تنفس دریا، آبزیان و عامل اصلی در زاد و ولد ماهیها است، بنابراین آسیب دیدن این جنگلها تهدیدی جدی برای محیط زیست و آبزیان به شمار میرود.
آنطور که این فعال محیط زیست بیان کرد، درحال حاضر مردم و سازمانهای مردم نهاد به اهمیت جنگلهای حرا پی برده و با جنگلکاری نسبت به مراقبت و احیای این مناطق اقدام میکنند.
وی با تاکید بر اهمیت آموزش و فرهنگسازی در حفاظت از جنگلهای حرا اظهار کرد: در یک بازه زمانی اهمیت این جنگلها در مدارس برای دانشآموزان تبیین میشد، ما به این نوع اطلاع رسانیها نیاز داریم تا مردم بیشتر با این حوزه آشنایی پیدا کنند.
ضرورت افزایش آگاهی نسبت به اهمیت حرا
این فعال حوزه محیط زیست ادامه داد: در کنار آموزش عمومی لازم است ماموران هم در این حوزه آگاهی و نگاه زیست محیطی داشته باشند تا در مبارزه با قاچاق سوخت شاهد خالی شدن سوخت داخل آب نباشیم.
وی با اشاره به اینکه اشتغال در مبارزه با قاچاق و در نتیجه کاهش آلودگیهای سوختی تاثیرگذار است، تصریح کرد: یکی از راهکارها اشتغال پایدار و با درآمد مناسب است.
این فعال محیط زیست ادامه داد: وقتی یک فرد میبیند برای دریافت حداقل حقوق باید مدت زمان زیادی کار کند اما با قاچاق سوخت در زمان کوتاه چند برابر کسب درآمد دارد، به این سمت گرایش پیدا میکند.
وی عنوان کرد: برخورد قهری و سلبی تاکنون جوابگو نبوده و نیازمند اقدامات جدی در این حوزه هسیتم؛ چرا که گازوئیل مهمترین تهدید برای حرا است.
به گفته این فعال محیط زیست، جاهایی که امکان قاچاق در آن بیشتر است و در مناطق دورتر قرار دارند، بیشتر در معرض آلودگی ناشی از سوخت و آسیب به حرا هستند، خور تیاب روزگاری جنگلهای وسیع داشت اما امروز با نگاه کردن به آن اشک از چشمانمان جاری میشود.
تهدید اکوسیستم و تنوع زیستی با قاچاق سوخت
اسدپور، یکی از کارشناسان مرکز تحقیقات کشاورزی هرمزگان، است، به باور او قاچاق گازوئیل بر اکوسیستمهای طبیعی، رشد گیاهان، نهالها و حتی گونههای بوتهای و مرتعی تاثیر منفی دارد.
آنطور که یکی دیگر از فعالین محلی محیط زیست عنوان مطرح کرد، صید ترال هم یکی از علتهای آسیب به حرا است، چرا که آبزیان به تنفس درختان کمک میکنند، از این رو لازم است با صیدهای غیرمجاز برخورد شود.
یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه هرمزگان هم با اشاره به اینکه براساس بازدیدهای میدانی پیش از این جنگلهای مانگرو سالم و همیشه سبز بودند، گفت: درحال حاضر متاسفانه شاهد این هستیم که این درختها در بخشهای مختلف آسیب دیده و حتی در برخی موارد کامل خشک شده است.
مرضیه رضایی خشک شدن جنگلهای حرا را فاجعه اکولوژیکی دانست و خاطرنشان کرد: در گفتوگو با محلیها متوجه شدیم که سوختبرها یکی از عواملی ایجاد آلایندگی و آسیب به درختان هستند.
به گفته این کارشناس مهندسی منابع طبیعی، وقتی درختان سی ساله در معرض آسیب هستند، نهالهای جدید و در نتیجه آن، زیستگاه پرندگان و تنوع زیستی هم آسیب میبیند و بنابراین راهکار مقابله با سوختبرها است.
شاهد وضعیت پیش رونده آسیب به درختان حرا هستیم
حسن عباسی هم با اشاره به اینکه قاچاق گازوئیل، قاتل خاموش جنگلهای حرا و مرگ گردشگری دریایی است، گفت: بیشتر جنگلهای مانگرو با وسعت بیش از ۲۰ هزار هکتار در هرمزگان واقع شده و علاوه بر جاذبه گردشگری، زیستگاه پرندگان و گونههای جانوری است.
این روزنامه نگار و فعال محیط زیست بیان کرد: متأسفانه در دو سال اخیر خشکیدگی جنگلهای حرا از خور آذینی سیریک فراتر رفته و جنگلهای حرای خورهای تیاب میناب را نیز دربرگرفته است.
وی ادامه داد: شاهد وضعیت پیش رونده هستیم تا جایی که علاوه بر سرشاخه خشک، ریشههای پناماتوفور هوایی و بخشهای مختلف درخت حرا هم درگیر شده است.
عباسی مقابله با آلودگیهای سوختی و همچنین ورود پساب شور مزارع میگو را از عوامل موثر در جلوگیری از خشک شدن حرا برشمرد و تاکید کرد: این کار صرفا با اقدام یک دستگاه قابل حل نیست، لازم است نهادهای مختلف و شورای تامین به طور جدی بررسی این موضوع را در دستور کار قرار دهد.
وی اظهار کرد: سوختبرهایی که با سرعتهای غیرمجاز و بدون پلاک در جادهها حرکت میکنند، علاوه بر آسیب به طبیعت، برای جان مردم هم تهدید هستند.
این روزنامه نگار تاکید کرد: قاچاق سوخت آینده مردم استان را در حوزههای مختلف تهدید میکند؛ از این رو لازم است به طور جدی مورد توجه باشد، در این بخش شاهد هستیم که نقش اتباع هم افزایش پیدا کرده و باید ساماندهی آنها مورد توجه قرار گیرد.